Het harnas is gecreëerd na het uitgebreide studieonderzoek van het persoonlijke gevechtsharnas van Maurits (1567-1625) uit 1590. Verwaardigd in 1998 in opdracht van het Legermuseum en is gepresenteerd in 1999 op de basisexpositie. Dit type harnas kan worden beschouwd als een onmiddellijke voorloper van het 17e-eeuwse Noord-Nederlandse ruiterharnas. Met veel dankbaarheid aan alle personen die enorm hebben geholpen in deze schepping en aan de Hofjagd - und Rüstkammer des Kunsthistorischen Museums in Wenen (eigenaar) die bij hoge uitzondering toestond dat het persoonlijke helm en het harnas van Prins Maurits uit 1590 uit elkaar genomen mocht worden en onderdeel voor onderdeel zorgvuldig kon worden bestudeert.

    Er is op de gehele wereld geen enkel origineel harnas van de Oranjevorsten meer te vinden, behalve een exemplaar van Maurits van ca.1590 uit de collectie van de Hofjagd- und Rüstkamer des Kunsthistorischen Museums in Wenen, Inv. A 1654. Maurits gaf zijn harnas van Nederlandse makelij in 1595 cadeau aan de Rooms katholieke aartshertog Ferdinand von Tirol. De aartshertog was een fervente verzamelaar van wapens en harnassen, die oorspronkelijk hadden toebehoord aan allerlei bekende 'princen en potentaten'. In het jaar 1601 publiceerde Jakob Schrenck von Notzing het boek 'Armamentarium Heroicum' over de verzameling harnassen van de aartshertog, die deze in het kasteel Ambras bij Innsbruck in de loop van de jaren had opgebouwd. Het boek is de eerste echte catalogus van een wapencollectie die ooit in druk verschenen is. In het overzicht is ook het harnas van Maurits opgenomen (zie onderaan de originele gravure van Maurits met deze harnas). Het harnas van Maurits wordt in de inventaris van 1621 van het kasteel beschreven als: "Prinz Moritz von Nassau: Ain Schwarzen Veldt Küriss ohne schinen".

    Aan deze harnas is met veel zorgvuldigheid, gedoeld en liefde gewerkt en de gewenste vormgeving en de afwerking  bereikt. Hoofdmateriaal van het harnas is plaatstaal met als merk "Staal-37" van de Hoogovens. Glanzend gepolijste en vuurgeblauwde oppervlaak contrasteert met de vergulde klinknagels, scharnieren, ogen, haken en pluimkoker. Het harnas bestaat uit de helm, ringkraag, borstplaat (niet origineel maar wel van de correcte type - de borstplaat moet nog typisch laat 16de eeuwse, althans niet van 17de eeuwse vorm met de rechte buiklijn, zijn geweest - replica borstplaat is gereconstrueerd naar de originele gravure uit 1601 uit het boek 'Armamentarium Heroicum'  waar Maurits deze harnas is draagt), armharnassen, lendenstrook, wapenhandschoenen, en dijbeenplaten met afneembare kniekappen. Versierd met de dubbel gegraveerde lijnen langs alle verticale en horizontale randen; alle omgeflensde randen zijn fijn gekabbeld. Lederen voering, ook onder de schouderplaten en de handschoenkappen. IJzeren platen in de diktes 1, 1.2, 1.5, 2, 3 en 4 mm werden verwerkt in de 177 losse geblauwde plaatdelen waaruit het harnas bestaat. De platen werden zowel koud als warm gesmeed, gepolijst en met vlam geblauwd. Originele harnas in Wenen is echter gezwart met rut en lijnolie, maar deze afwijking was goedgevonden door het Museum en geeft het harnas meer prinselijke uitstraling. In het harnas zijn ongeveer 800 vergulde en niet vergulde (fijn goud)  bevestigingsonderdelen verwerkt en het is gepresenteerd op speciaal ontworpen eikenhouten support. Exclusief studie 400 uur, is aan het harnas ruim 1900 uur gewerkt. Aangebrachte meesterteken: "G.Lagidse".

Prins Maurits in zijn veldharnas  -gravure uit de catalogus van Jakob Schrenck von Notzing het boek 'Armamentarium Heroicum'  - verzameling kasteel te Ambras bij Innsbruck, 1601

Helm prins Maurits, collectie van de Hofjagd- und Rüstkamer des Kunsthistorischen Museums in Wenen, Inv. A 1654

***

Details van het harnas

***

Helm tijdens maak/studieproces  in het Legermuseum- vergelijking met helm uit Wenen, 1998

Het harnas in het Legermuseum

Miniatuur Mauritsharnas (1:4)

Miniatuur winnaar van de prijs op Internationale Forumexpositie in Luxemburg

***

Het kinderharnas van prins Maurits, 2004

   Foto

Foto © C. van Bruggen / Legermuseum

    Kinderharnas van prins Maurits. Verwaardigd in 2004 in opdracht van het Koninklijk Nederlands Leger en wapenmuseum (Legermuseum) ter gelegenheid van de tentoonstelling Heavy Metal, Europese harnassen in het vizier, van 5 november 2004 tot 30 januari 2005. In deze tentoonstelling laat het Legermuseum zien hoe veelzijdig de harnasontwikkeling was en wat het verband is tussen een krijger in harnas en een astronaut, ijshockeykeeper of hardrocker. Prachtige 16^e en 17^e eeuwse harnassen van keizers, koningen, veldheren en toernooiridders - bruiklenen uit belangrijke Europese musea - staan monumentaal maar oog in oog met de bezoeker opgesteld. Op deze tentoonstelling was o.a. te zien een harnas van de latere Keizer Maximiliaan I uit 1484 en een harnas van de latere Keizer Karel V uit 1512 allen afkomstig uit het Museum Hofjagd- und Rüstkammer in Wenen. Een maliënkolder uit de 15^e eeuw van het Rijksmuseum Amsterdam, een zogenaamd geschubd harnas uit het Moskou Kremlin Museum, het kinderharnas van de tienjarige Poolse Prins Vladislav van Museum Livrustkammaren in Stockholm en een kinderharnas van de zeer beroemde harnasmaker Pfeffenhauser uit 1590 van het Legermuseum in Brussel. Bij de tentoonstelling verschijnt een Engels-Nederlands boek over alle aspecten van het harnas, met veel afbeeldingen en illustraties in kleur, geschreven door gastconservator

     Uitgangspunt voor het harnas was een portret van Prins Maurits in kuras. Dit schilderij bevindt zich in het koninklijk huisarchief in Den Haag - Ouders vinden het leuk om voor hun kinderen het beste te kopen. Dat was in de tijd van Maurits al zo. Maar ook om andere redenen lieten de koninklijke en adellijke families van Europa harnassen voor hun opgroeiende zonen maken. Het was een uitstekende training voor de jongens. Zo konden zij wennen aan de beperkingen en problemen bij het dragen van een harnas. Verder verhoogde zo'n harnas je status. Het maakte de omgeving bewust van de standing van de jonge ridder en zijn familie. Je liet anderen weten dat je rijk was en bereid om geld uit te geven. Harnassen voor jongens waren eigenlijk tweemaal zo duur, want een kinderharnas kostte bijna net zo veel als het harnas voor een volwassen man terwijl de jongen voor wie het was gemaakt er snel uitgroeide. Dan werd het onbruikbaar, tenzij er nog een jongere zoon was! Die kon dan het oude 'ijzeren pak' van zijn grote broer aan. Je kunt er vrij zeker van zij dat de ouders of de oom bij wie hij woonde het harnas voor Maurits hebben laten maken. Op het schilderij zie je hoe trots hij dit ware pronkstuk draagt.